Eind vorig jaar berichtten we dat we begonnen met het onderzoek naar verschillende beroepscompetentieprofielen. Inmiddels is Fase 1 binnen het onderzoek zo goed als afgerond en zijn de eerste resultaten bekend.
Eerste onderzoeksresultaten beroepscompetentieprofielen bekend
Even terug: het onderzoek
Concreet Onderwijsproducten onderzoekt in opdracht van DB cao-partijen de inhoud van verschillende beroepscompetentieprofielen (BCP’s). In een BCP komt naar voren wat een professional moet kennen en kunnen om een bepaald vak goed uit te kunnen oefenen. We noemen dat skills van nu en de toekomst. Een BCP wordt als basis gebruikt voor een kwalificatiedossier (KD). KD’s geven kaders voor het beroepsonderwijs.
Waarom is dit onderzoek van belang?
Het onderzoeken en updaten van de inhoud van deze BCP’s is noodzakelijk, omdat professionals van nu wellicht andere taken uitvoeren dan voorheen. Actuele BCP’s zorgen dat er een betere afstemming met het beroepsonderwijs mogelijk is.
Fase 1
In november zijn we gestart met Fase 1. In deze fase stonden de volgende BCP’s centraal: Timmeren, Infratechniek, Metselen, Voegen & Gevelbehandelen, Tegelzetten en Werkvoorbereiden & Uitvoeren.
In samenwerking met USP Marketing Consultancy zijn er enquêtes afgenomen bij beroepsbeoefenaars en hun werkgevers. Daarbij ging het vooral over precieze taken die worden uitgevoerd en de omgeving waarin het werk uitgevoerd wordt.
Voor vijf BCP’s is er inmiddels een rapport opgeleverd. Alle resultaten zijn gebundeld en voorzien van conclusies en aanbevelingen.
Resultaten
Bij alle onderzochte BCP’s wordt duidelijk dat er echt een verandering gaande is in de sector. Er is een verschuiving zichtbaar in de werkzaamheden die worden uitgevoerd. Deels komt dat door hele actuele ontwikkelingen, denk bijvoorbeeld aan PFAS, het coronavirus en de situatie op de arbeidsmark; de vraag naar personeel. Ook de invloed van digitalisering is merkbaar, maar dat zorgt er nog niet in alle gevallen voor dat er gesproken wordt over veranderende werkzaamheden.
Andere uitkomsten per beroepscompetentieprofiel:
- Timmeren
Het vak van de timmerman is zeer divers. Opvallend is dat er qua taken sprake is van zowel verbreding als specialisatie. De verbreding ontstaat doordat er meer samenwerking en overlap ontstaat met andere beroepen. Er wordt vaker multidisciplinair gewerkt. Daarnaast voeren timmermannen specialistischer werk uit doordat er bijvoorbeeld vaker gebruik wordt gemaakt van prefab oplossingen. Dat vraagt om andere vaardigheden. - Metselen
De werkzaamheden die een metselaar nu uitvoert lijken behoorlijk op de werkzaamheden ten tijde van het vorige onderzoek. Wel geven beroepsbeoefenaars aan dat ze minder lijmen en meer pointeren. Daarnaast wordt er meer gebruik gemaakt van prefab oplossingen zoals steenstrip elementen. De algemene trend van verduurzaming wordt in deze branche zichtbaar in (nieuwe) isolatietechnieken. - Voegen & Gevelbehandelen
Het lijkt dat voegbedrijven zich meer op herstel en renovatie richten en minder op nieuwbouw. De verduurzaming heeft voor de voeg- en gevelbehandelingsbranche vooral invloed op het isoleren. Ten aanzien van het milieu kijkt zowel de voeger als de gevelbehandelaar in toenemende mate naar alternatieve materialen en reststromen, daarbij is ook wet- en regelgeving van belang. - Tegelzetten
Belangrijke ontwikkeling in deze branche is niet alleen verduurzaming, maar ook het gebruik van grootformaattegels. Werknemers geven aan dat ze meer gaan lijmen en minder in specie zetten, maar ook dat het toepassen van grootformaat tegels de afgelopen jaren is toegenomen. - Werkvoorbereiden & Uitvoeren
Beroepsbeoefenaars hebben te maken met een breed scala aan trends. Daarbij gaat het met name om digitalisering en de verbreding van het takenpakket. De ontwikkeling op digitaal gebied vertaalt zich naar nieuwe beroepen die betrekking hebben op BIM (Building Information Modeling). Daarbij wordt tegelijk ook een verschuiving richting hoger opgeleide werknemers waargenomen.
Vervolg
Het rapport voor Infratechniek volgt op korte termijn. Vanwege de nodige maatregelen rondom het coronavirus konden niet alle onderdelen van het onderzoek tijdig afgerond worden. In fase 2 van het onderzoek staan de BCP’s voor Middenkader bouw & infra, Grond, water & wegenbouw, Machinisten en Voertuigen & mobiele werktuigen centraal. De resultaten van die onderzoeken worden volgend jaar maart/april verwacht.
Meer informatie over de onderzoeken is op te vragen via info@concreetonderwijsproducten.nl.

Erik Meijering
Directeur-bestuurder Concreet
erik.meijering@concreetonderwijsproducten.nl06 5169 8468