Aan de slag met de test “Hoe veilig ben jij?”

Dat veiligheid een belangrijk thema is binnen de bouw- en infrasector laat zich natuurlijk raden. Maar hoe geef je op school of de werkvloer invulling aan dat thema? Bijvoorbeeld met de test Hoe veilig ben jij?

 

De test is opgenomen in de module veiligheid, voor studenten van de opleidingen Timmerman en Metselaar binnen ConcreetLeren. In dit artikel beantwoorden we 5 vragen over de test.

1. Wat is het voor soort test?

De test – Hoe veilig ben jij? –  is een persoonlijkheidstest die inzicht in hoe iemand omgaat met risicovolle situaties en de persoonlijke houding ten opzichte van het thema veiligheid. De uitkomsten bieden waardevolle aanknopingspunten om over in gesprek te gaan.

 

Het aspect veiligheid vraagt voortdurend onze aandacht. Helemaal in een omgeving zoals de bouw, waar we te maken hebben met grote risico’s. Gelukkig is er op verschillende manieren veel aandacht voor veiligheid. Bouwplaatsen hangen vol met waarschuwingsborden, er zijn onmisbare protocollen en ook binnen het onderwijs komt het thema aan bod.
Maar ondanks deze protocollen, voorlichting enzovoorts, ontstaan er toch veel te vaak onveilige situaties. Hoe kan dat? Kan het zijn dat niet iedereen in dezelfde mate betrokken is bij het thema veiligheid, dat niet iedereen daar evenveel prioriteit aan geeft?
Het antwoord is ja!

 

En daarom is deze test zo belangrijk. Deze test brengt namelijk iemands psychologisch profiel in relatie tot veiligheid in beeld.

2. Hoe werkt de test 'Hoe veilig ben jij?'

De test bestaat uit 120 vragen, waarbij je het antwoord kiest dat het beste bij je past. Antwoorden zijn nooit goed of fout, maar geven informatie over de persoonlijke aanleg van de student voor het onderwerp ‘veiligheid’.

 

Het gaat om vragen die in de breedste zin met veiligheid te maken hebben, bijvoorbeeld “Ik betaal extra voor een product dat extra veilig is” of “Mensen die door rood rijden nemen een onverantwoord risico”. Daarnaast krijgt de student beelden van een aantal situaties te zien, bijvoorbeeld van metselaars aan het werk op een steiger. De vragen die volgen maken inzichtelijk hoe de student de situatie inschat, maar ook wat zijn reactie is. Zo voelt de ene persoon een natuurlijke drang om actie te ondernemen, terwijl de ander een gevaarlijke situatie wel waarneemt, maar niet tot actie over gaat.

 

Het gaat er in deze test dus niet om hoe goed de student bepaalde protocollen kent, maar om hoe veiligheidsbewust de student is. De resultaten brengen aandachtsgebieden in kaart. De docent, maar ook de (toekomstige) leidinggevende kan daar rekening mee houden. De nadruk ligt niet alleen op veiligheid voor jezelf, maar ook op omgevingsbewustzijn.

3. Welke aspecten op het gebied van persoonlijkheid komen naar voren in deze test?

Die 120 vragen brengen een aantal dingen in beeld namelijk:

  • Omgevingsbewustzijn
    In hoeverre neemt de student waar wat er om hem heen gebeurt? Focust de student zich alleen op zijn taak of heeft hij ook oog voor de situatie om hem heen?
  • Oog voor detail
    Valt het de student op als iets anders is of loopt dan gebruikelijk? Kan de student afwijkende details waarnemen?
  • Mate van initiatief
    Is de student in staat het gedrag aan te passen op een veranderende situatie? Onderneemt hij zelf actie of is de student afwachtend tot iemand anders zegt wat er moet gebeuren?
  • Verantwoordelijkheidsgevoel
    Durft de student, wanneer hij een inschatting maakt van de situatie, anderen daarover aan te spreken. Zowel richting collega’s die onveilig werken, maar ook tegen een leidinggevende die verantwoordelijk is?

 

Bovenstaande aspecten zijn moeilijk aan te leren in de les. Je kunt het studenten wel vertellen, maar het gedrag moet zich ontwikkelen.

4. Na afloop van de test krijgt de student een overzicht van de uitkomsten. Wat staat daar in en wat kun je er mee?

Het rapportje dat de student per mail ontvangt (en vervolgens kan toevoegen aan het portfolio) gaat specifiek over de persoonlijkheid in relatie tot veiligheid. De resultaten kunnen besproken worden met de docent, maar zeker ook met medestudenten.

 

Het rapport werkt met 3 kleuren: groen, oranje en rood. Bij elk thema (denk aan ordelijkheid, concentratie of stressbestendigheid) scoort de student één van die drie kleuren.
Een groene score geeft aan dat het thema geen aandachtspunt is. Een oranje score geeft een klein aandachtspunt weer en bij een rode score gaat het om een belangrijk aandachtspunt. Bij elk thema staat een kleine toelichting en het rapport wordt afgesloten met een advies voor de student, leermeester, docent en leidinggevende. Bijvoorbeeld iets als:

 

Student X werkt lang niet altijd veilig, en dit vraagt om bijsturing. Het is voor Student X moeilijk om de concentratie vast te houden, en daardoor kan ook de aandacht voor veiligheid verdwijnen. …  Student X kan baat hebben bij afwisseling van de werkzaamheden, dit helpt om geconcentreerd te blijven.

 

De resultaten geven inzicht in bewustzijn, motivatie en persoonlijke kenmerken.
Waar bewustzijn en motivatie kunnen veranderen, geldt dat voor persoonlijkheid minder snel. De combinatie van deze inzichten maakt het eenvoudiger om rekening te houden met aandachtspunten en de veiligheid te vergroten.

De test in ConcreetLeren

Studenten van de opleidingen Timmerman en Metselaar die werken binnen ConcreetLeren, kunnen de test doen en vinden binnen de module veiligheid.

 

In de mediatheek is een flyer beschikbaar waarin de test verder toegelicht wordt. Daarbij geven we ook handvatten om de test als leermeester, instructeur of docent te bespreken met de student.

Benieuwd waar we aan werken?

Concreet gaat altijd voor de beste leermiddelen.
We blijven hier dan ook altijd aan sleutelen. Want alleen op deze manier kunnen we zorgen voor de beste leermiddelen voor de Makers van Morgen.